Νόμος 4554/18
Καταπολέμηση αδήλωτης εργασίας
Για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο επιβάλλεται πρόστιμο 10.500 ευρώ στον εργοδότη και αναδρομική καταβολή ασφαλιστικών εισφορών τριών μηνών. Το πρόστιμο προσαυξάνεται σε περιπτώσεις υποτροπής. Επίσης, προβλέπεται δυνατότητα έκπτωσης του προστίμου, εφόσον προσληφθεί άμεσα ο αδήλωτος εργαζόμενος με σύμβαση εργασίας πλήρους απασχόλησης και τρίμηνη αναδρομική καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Η έκπτωση θα είναι ανάλογη της διάρκειας της σύμβασης, ενώ ο εργοδότης υποχρεούται να διατηρεί το σύνολο των θέσεων εργασίας και το καθεστώς απασχόλησης.
Κανόνες στις εργολαβίες
Θεσπίζεται ένα ολοκληρωμένο σύστημα κανόνων, που καθιερώνει την αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη του αναθέτοντα, του εργολάβου και του υπεργολάβου, έναντι των εργαζομένων κατά την εκτέλεση ενός ανατεθειμένου έργου. Έτσι, διευρύνεται η προστασία των εργατικών δικαιωμάτων για την καταβολή οφειλόμενων αποδοχών, ασφαλιστικών εισφορών και τυχόν οφειλόμενων αποζημιώσεων απόλυσης, για την αποζημίωση σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος και την εφαρμογή των μέτρων υγείας και ασφάλειας.
Πρακτική άσκηση και μαθητεία σε επιχειρήσεις
O εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» τους μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές, που απασχολεί για πρακτική άσκηση ή μαθητεία, καθώς και κάθε μεταβολή αυτής της απασχόλησης, πριν από την έναρξη πραγματοποίησής της. Ο συνολικός αριθμός των μαθητών, σπουδαστών και φοιτητών, που απασχολούνται για πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε τουριστικές επιχειρήσεις, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 17% του συνολικού προσωπικού κάθε επιχείρησης ή εκμετάλλευσης και, σε κάθε περίπτωση, τα 40 άτομα.
Ασφαλιστικά θέματα
Προβλέπεται διαδικασία διαγραφής αμφισβητούμενων οφειλών ή τόκων και προσαυξήσεων που έχουν γεννηθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 σε βάρος ασφαλισμένων, εξαιτίας της πολυνομίας και της πολυπλοκότητας του προηγούμενου νομοθετικού πλαισίου Κοινωνικής Ασφάλισης για την υπαγωγή ή μη στην παράλληλη ασφάλιση δύο ή περισσότερων πρώην ασφαλιστικών φορέων.
Επίσης, ρυθμίζεται ενιαία εντός του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) η έναρξη του δικαιώματος καταβολής της σύνταξης (1η του επόμενου μήνα) και η λήξη (στο τέλος του μήνα εντός του οποίου επέρχεται ο λόγος διακοπής της σύνταξης). Επιπλέον, δεν θα είναι υποχρεωτική, πλέον, η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας, προκειμένου να αρχίσει η συνταξιοδότηση.
Νόμος 4488/2017
Οι 7 άξονες στα εργασιακά
Ο νόμος περιλαμβάνει επτά βασικούς άξονες που αφορούν την αγορά εργασίας και είναι οι ακόλουθοι:
1 Σύμφωνα με το άρθρο 34 «αν μια επιχείρηση μετά την προσωρινή διακοπή της λειτουργίας της ή άλλων διοικητικών κυρώσεων εξακολουθεί να παραβαίνει συστηματικά τις διατάξεις της νομοθεσίας με άμεσο ή σοβαρό κίνδυνο για τους εργαζόμενους», τότε η αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία μπορεί να εισηγηθεί στον υπουργό Εργασίας ακόμη και την οριστική διακοπή της λειτουργίας της.
2 Προστίθενται διατάξεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ.), καθώς και στον εισαγωγικό νόμο αυτού, σχετικά με τη συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ένδικων μέσων επί των διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς και ορίζεται ότι αυτή (η συζήτηση) προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεσή τους (και επί αναβολής μέσα σε τριάντα ημέρες) και η απόφαση δημοσιεύεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη συζήτηση.
3 Επίσης περιέχονται ρυθμίσεις για την αδήλωτη-υποδηλωμένη εργασία, για τις οποίες προβλέπεται η υποχρέωση ηλεκτρονικής αναγγελίας των υπερωριών πριν από την έναρξη του ωραρίου του εργαζόμενου. Μάλιστα, το υπουργείο επεξεργάζεται για το άμεσο μέλλον και σχέδιο ενημέρωσης των υπερωριών μέσω μηνύματος sms. Επίσης στο σχέδιο νόμου υπάρχει point system για τις παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας από τους εργοδότες και ανάλογα με το μέγεθος της παράβασης θα επιβάλλεται και η αντίστοιχη ποινή. Επίσης περιέχεται ρύθμιση για την ηλεκτρονική δήλωση της οικειοθελούς αποχώρησης των εργαζομένων και από τους εργοδότες.
4 Στο μείζον ζήτημα της απλήρωτης εργασίας που απασχολεί δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους περιλαμβάνεται συντόμευση της εκδίκασης των διαφορών με την πρόβλεψη συγκεκριμένου χρονικού ορίου 60 ημερών για την αρχική εκδίκαση της υπόθεσης, ενώ προβλέπονται χρονικοί περιορισμοί των αναβολών και την τελική απόφαση. Επίσης δίνει τη δυνατότητα έκδοσης διαταγών πληρωμής για τους εργαζόμενους και αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του εργοδότη με μειωμένο ή και μηδενικό δικαστικό ένσημο.
5 Στις περιπτώσεις απλήρωτης εργασίας με βάση τον νόμο που πέρασε το καλοκαίρι, θα θεωρείται «βλαπτική καταγγελία της σύμβασης κατά του εργοδότη», ενώ θα μπορεί ο εργαζόμενος να εισπράττει επίδομα ανεργίας.
6 Με το άρθρο 53 καθορίζονται οι προϋποθέσεις για την επιδότηση ανεργίας στις περιπτώσεις που ο άνεργος έχει ασκήσει το δικαίωμα που του παρέχει το άρθρο 7 του ν. 2112/1920 και έχει θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του ως καταγγελία της σχέσης εργασίας από τον εργοδότη. Συγκεκριμένα, ο εν λόγω άνεργος επιδοτείται εάν, μαζί με την αίτηση για επιδότηση, προσκομίσει στον ΟΑΕΔ την εξώδικη δήλωση με την οποία άσκησε το εν λόγω δικαίωμα και το αποδεικτικό κοινοποίησής της στον εργοδότη. Εντός έξι μηνών από την υποβολή της αίτησης, ο άνεργος οφείλει να προσκομίσει στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ είτε έγγραφα που αποδεικνύουν την εξόφληση της αποζημίωσης απόλυσης από τον εργοδότη είτε την αγωγή που άσκησε κατά αυτού. Σε περίπτωση παράβασης των προαναφερόμενων, καθώς και εάν η ασκηθείσα αγωγή δεν γίνει τελεσίδικα δεκτή, η επιδότηση ανεργίας διακόπτεται και τα ήδη καταβληθέντα ποσά επιστρέφονται.
7 Στο σχέδιο νόμου υπάρχει και η ποινή αποκλεισμού των συγκεκριμένων παραβατικών εργοδοτών από πάσης φύσεως δημόσια χρηματοδότηση. Συγκεκριμένα αποκλείονται οι οικονομικοί κ.λπ., φορείς, από τη συμμετοχή σε διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων εφόσον αυτοί έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. Μεταξύ άλλων, στις εν λόγω συμβάσεις, πρέπει να περιλαμβάνεται ειδικός όρος για την εφαρμογή των διατάξεων της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης επαγγελματικού κινδύνου, διαφορετικά η σύμβαση είναι άκυρη και απορρίπτεται η δαπάνη πληρωμής. Προβλέπεται ότι η επιβολή για δεύτερη φορά κύρωσης από το ΣΕΠΕ για παραβάσεις που χαρακτηρίζονται ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας οδηγεί υποχρεωτικά σε έκπτωση του οικονομικού φορέα από τη σύμβαση ή το πρόγραμμα (άρθρο 41).
Οι ρυθμίσεις στο ασφαλιστικό
Με την έγκριση των θεσμών κατατέθηκε αργά χθες το απόγευμα στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, το οποίο περιέχει 118 άρθρα και σειρά ρυθμίσεων για τις εργασιακές σχέσεις, το προσωρινό ή οριστικό κλείσιμο επιχειρήσεων που παραβιάζουν συστηματικά τη νομοθεσία, τον έλεγχο της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας.
1 Επίσης, στη συντάξιμη υπηρεσία θα συνυπολογίζεται και η γονική άδεια.
2 Προβλέπεται ο περιορισμός της μείωσης των συντάξεων -σε περίπτωση πρόωρης σύνταξης- στο Δημόσιο στο 30%, όπως ήδη ισχύει και για τον ιδιωτικό τομέα, ενώ αλλάζει και η βάση υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών για τις επικουρικές που κατατέθηκαν μετά την 1.1.2015. Η αλλαγή αφορά τις συντάξιμες αποδοχές από το 2002 έως το 2014, προκειμένου να υπολογίζονται σε αυτές το σύνολο των ποσών για το οποίο έχουν καταβληθεί εισφορές.
3 Αναγνωρίζεται ότι το δικαίωμα στη σύνταξη είναι απαράγραπτο, τα δε οικονομικά αποτελέσματα που γεννώνται από την άσκηση του δικαιώματος αυτού ανατρέχουν στην ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο.
4 Επαναπροσδιορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του ποσού της επικουρικής σύνταξης, για τους μέχρι 31.12.2013 ασφαλισμένους, οι οποίοι καταθέτουν αίτηση συνταξιοδότησης από την 1.1.2015 και εφεξής. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί έως και την 31.12.2014 υπολογίζεται με βάση το υφιστάμενο ποσοστό αναπλήρωσης (0,45%), το οποίο για κάθε έτος ασφάλισης αντιστοιχεί σε ποσοστό επί των συντάξιμων αποδοχών κάθε ασφαλισμένου που υπεβλήθησαν σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης (αντί των αποδοχών που υπολογίζονται για την έκδοση της κύριας σύνταξης).